Ingesloten tussen Brunssum, Landgraaf en Heerlen ligt het grootste aaneengesloten heidegebied van Limburg: de Brunssummerheide. Gelegen op een plek waar je het niet echt verwacht en waar de meeste Zuid-Limburgse toeristen waarschijnlijk niet snel zullen komen. Een relatief onbekend gebied dus voor mensen die niet in de regio wonen maar zeker met veel potentie. Er is voor ieder wat wils. Ik kom er zelf regelmatig om te hardlopen. Graag leg ik uit waarom, maar zal ook een aantal andere tips voor activiteiten met jullie delen.
Meer dan alleen paarse heide
De Brunssummerheide is met zijn oppervlakte van 600 hectare meer dan alleen een aaneenschakeling van heidevlaktes. Het landschap is er divers. Glooiende heuvels, zandvlaktes- en duinen, loofbossen, vennen en poelen. Ook ontspringt de roestkleurige Rode Beek er. Wanneer je je ogen goed openhoudt, zijn er daardoor ook diverse kikkers, padden, hagedissen en vogels te vinden. Deze diversiteit zorgt ervoor dat een bezoek aan de Brunssummerheide het hele jaar door aantrekkelijk maakt. Uiteraard staat in augustus / september de heide volop in bloei en is het paarse landschap een lust voor het oog. Maar ook buiten deze periode is het er goed vertoeven. Er zijn meerdere parkeermogelijkheden. Makkelijkst is de parkeerplaats nabij het bezoekerscentrum, een goed startpunt voor elke activiteit en waar je ook een horecagelegenheid vindt.
Hardlopen op de Brunssummerheide
Zelf ben ik regelmatig op de Brunssummerheide te vinden om te hardlopen. Je kan natuurlijk zelf een route uitstippelen of ongepland op pad, je laten leiden door de paadjes en kijken waar je uitkomt. Wil je liever een vaste route volgen dan is dat ook mogelijk. Op de website van Natuurmonumenten vind je namelijk een trailrunroute van 10,9 kilometer en zo’n 240 hoogtemeters. De route voert je door een groot deel van het natuurgebied en maakt op een leuke manier gebruik van de aanwezige hoogteverschillen. Mede door de vele zandpaden is dit best een pittige route. Deze route is overigens ook aangeduid en te volgen met bordjes waar Crossfit Heerlen op staat, dus verdwalen is geen optie. Mocht je deze route willen volgen, raad ik je toch aan de gpx op je horloge te zetten en deze te volgen, omdat de borden niet volledig overeenkomen met de route van Natuurmonumenten.
Trailend trainen
Waarom kom ik hier zo graag? Voor een trailrunner is dit een perfecte locatie om gewoon even lekker in de buitenlucht te zijn. Actief bezig zijn en tegelijkertijd de natuur in je opnemen. Maar bovenal is de Brunssummerheide praktisch gezien ook heel geschikt om een aantal specifieke trainingen voor het trailrunnen uit te voeren. De ondergrond is vrij divers, waardoor je leert op verschillende ondergronden te lopen en te anticiperen. Er zijn vele zandpaden, paden met boomwortels en paden met stenen. Die wisselende omstandigheden in ondergrond maken het uitdagend, extra leuk en kunnen dus ook een waardevolle oefening zijn.
Er zijn daarnaast ook behoorlijk wat korte, maar steile klimmetjes aanwezig. In Zuid-Limburg zijn er uiteraard meer dan genoeg heuvels te vinden, maar de klimmetjes op de Brunssummerheide hebben een net wat ander karakter dan de doorsnee Limburgse heuvels op het asfalt of in het bos. Vooral de zanderige ondergrond maakt ze toch net wat pittiger. Deze heuvels lenen zich dan ook uitstekend voor een heuveltraining, waarbij je specifiek traint op het snel en vooral effectief bedwingen van een heuvel.
What comes up, must come down. Omdat er dus nogal wat heuvels te vinden zijn, vind je er natuurlijk ook de bijbehorende afdalingen. Deze kan je weer gebruiken om jezelf te trainen in het beter worden van bergaf lopen. Daarbij gaat het om een goede techniek en een goede oog-voet coördinatie. Ook voor de downhill stukken zijn er zowel makkelijke als meer technische afdalingen te kiezen.
Wandelen op de Brunssummerheide
Is hardlopen niet echt jouw ding? Dan is wandelen natuurlijk ook een optie. Wandelen op de Brunssummerheide is veruit de meest populaire activiteit. En dat is niet zo gek. Er zijn namelijk zeven wandelingen uitgezet, die allen te volgen zijn via gekleurde paaltjes. De meeste routes start vanuit het bezoekerscentrum en variëren in lengte van 1 tot 13 kilometer. Op pad met kinderen of een mindervalide? Kies dan voor het beleefpad (oranje route). Wil je wat verder lopen en vooral langs de heidevelden? Probeer dan de lichtgroene route van 5 kilometer. Heb je alle tijd en wil je een indruk krijgen van het hele gebied? Ga dan voor donkergroen, de langste route. Heb je je hond bij je? Dan is het leuk om ook het duidelijk aangegeven losloopgebied te bezoeken. Onderweg zijn er overigens voldoende banken en picknicktafels om even tot rust te komen en te genieten van het uitzicht.
Mountainbiken op de Brunssummerheide
Ook mountainbike liefhebbers kunnen hier hun hart ophalen. De Brunssummerheide bevat een mountainbike route van 19 kilometer. Deze route, die start vanaf het bezoekerscentrum, voert je door de randen van het hele gebied. Bekijk deze video om een indruk van de route en omgeving te krijgen. Deze lus is onderdeel van een grotere Parkstad route. Die route bestaat namelijk uit vijf lussen die afzonderlijk te fietsen zijn, maar ook onderling verbonden zijn, zodat je ze eventueel kan combineren. Het totaal van deze Parkstad route bevat ruim 75 kilometer en ongeveer 1200 hoogtemeters.
Activiteiten met kinderen
Mocht je op pad zijn met kinderen is het natuur speelbos erg leuk. Zij kunnen daar zelf hutten bouwen, klimmen en lekker rondrennen. Even verderop ligt een klein speeltuintje, vooral leuk voor de allerkleinsten. Vanaf mei is de kans ook groot dat je een herder met zijn grote kudde Schoonebekerschapen tegenkomt. Met kinderen is het overdag op warme zomerdagen verder goed en leuk vertoeven aan de recreatieplas van de Rode Beek. Of breng een bezoekje aan de Koffiepoel (vis)vijver. Tenslotte is de Sterrenwacht is een leuke activiteit voor in de avonduren. Hier kan je een kijkje nemen in de wereld van de sterrenkunde en zelf met een telescoop het sterrenstelsel bewonderen.
Ben je dus een keer in de buurt en zoek je een mooi veelzijdig natuurgebied in een regio waar je dat eigenlijk niet verwacht? Bezoek dan zeker eens de Brunssummerheide. Mocht je op enig moment toch echt uitgekeken zijn op dit gebied, dan kan je altijd een bezoek brengen aan de Duitse heide buurman, de Teverener Heide, die er vrijwel direct aan grenst.
