Het Schwarzatal is een verborgen parel in de Duitse deelstaat Thüringen. Het is het domein van de Schwarza, die al sinds lange tijd het ritme van het leven in dit dal bepaald. Dwars door dit gebied loopt de Schwarzatal Panoramaweg, een achtdaagse hike langs de mooiste plekken van de regio. Naast de nodige wandelkilometers vind je langs de route ook enkele boeiende highlights, die we in dit artikel aan je voorstellen.
- Uniek: de Schwarzatal Panoramaweg
- De route in een notendop
- De etappes op een rijtje
- Dit zijn de mooiste plekken op de route
- Veelgestelde vragen
Wandelen en genieten in het prachtige Schwarzatal
Thüringen kent heel wat gezichten. Wie het wilde en romantische karakter van deze regio wil ervaren, vindt op de Schwarzatal Panoramaweg een mooie mix van natuur, cultuur en historie. Het Schwarzatal is het domein van de rivier de Schwarza, die zich door de jaren heen door het gebergte heeft gesneden. De route loopt door het zogenaamde Tal der Sommerfrische, een term die door de gebroeders Grimm werd beschreven als het zomerse verblijf van stedelingen op het platteland.
Die zomerse frisheid, die vind je dus in het Schwarzatal. Hier vind je niet alleen boeiende natuur, bestaande uit beboste hellingen, uitzichtpunten en mooie rivieren. Een ritje met de historische Schwarzatalbahn behoort ook tot één van de dingen die je in deze regio moet hebben gedaan, evenals een bezoek aan herstellingsoord Bad Blankenburg en het historische Schloss Schwarzburg.
De Schwarzatal Panoramaweg is dus de manier om de regio te verkennen. Wie te voet de regio doorkruist, ziet immers meer. Hoe leuk is het dan dat je langs de route tal van mooie plekken vind die een pauze waard zijn? Hieronder geven we je alvast de belangrijkste informatie van deze achtdaagse route mee. Maar nog belangrijker: we delen daarnaast een uitgebreide lijst met de mooiste spots in de regio die je niet wilt missen.
De Panoramaweg Schwarzatal in een notendop
De Schwarzatal Panoramaweg is een van de mooiste langeafstandswandelingen van Thüringen. De route is ongeveer 130 kilometer lang, verdeeld over acht etappes. Tijdens de route doorkruis je het Schwarzadal en wandel je van Rudolstadt-Schwarza tot aan de Saalemonding bij Rottenbach.
- Lengte: ongeveer 130 km
- Aantal etappes: 8
- Hoogtemeters: ongeveer 3.800 m
- Gemiddelde duur: 6–8 dagen
- Moeilijkheidsgraad: middelzwaar tot zwaar
- Beste reistijd: mei – oktober
Ook handig: de route bestaat uit een combinatie van secties door het dal en leuke klimmetjes. Veel etappes kun je met het OV prima bereiken. Hierdoor kun je ook losse etappes lopen, of enkele etappes inkorten.
Dit zijn alle etappes van de Schwarzatal Panoramaweg
De Panoramaweg Schwarzatal telt acht afwisselende etappes. Hieronder geven we je een beknopt dag-tot-dag overzicht:
- Etappe 1: Schwarza – Schwarzburg (15,5 km)
325 m stijgen / 256 m dalen – makkelijk – startpunt bij Rudolstadt-Schwarza, eindpunt bij Schloss Schwarzburg. - Etappe 2: Schwarzburg – Cursdorf (18 km)
855 m stijgen / 425 m dalen – middelzwaar – door bossen en langs uitzichtpunten. - Etappe 3: Cursdorf – Scheibe-Alsbach (18,8 km)
599 m stijgen / 626 m dalen – zwaar – langs de Thüringer Bergbahn en weidse hoogten. - Etappe 4: Scheibe-Alsbach – Goldisthal (20,8 km)
470 m stijgen / 635 m dalen – zwaar – door ruige bergbossen en langs de Leibis/Lichte-stuwdam. - Etappe 5: Goldisthal – Altenfeld (14,5 km)
440 m stijgen / 367 m dalen – middelzwaar – hiken door stille dalen en kleine dorpen. - Etappe 6: Altenfeld – Schwarzmühle (12,5 km)
162 m stijgen / 356 m dalen – makkelijk – rustig traject met panoramische uitzichten. - Etappe 7: Schwarzmühle – Dissauer Tor (16,9 km)
635 m stijgen / 538 m dalen – zwaar – etappe steile passages en spectaculaire dalblikken. - Etappe 8: Dissauer Tor – Mündung Schwarzatal (20 km)
397 m stijgen / 650 m dalen – middelzwaar – eindigt bij de samenkomst van de Schwarza en de Saale.
Dit zijn dé bezienswaardigheden van de Schwarzatal Panoramaweg
Ben je benieuwd welke bezienswaardigheden je in het Schwarzatal niet mag missen? Hieronder hebben we de mooiste highlights langs de route voor je op een rijtje gezet.
Highlight 1: Het Chrysopras-Wehr bij Bad Blankenburg
Een echte must-see langs de Schwarzatal Panoramaweg is de 200 jaar oude Chrysopras-dam in de buurt van Bad Blankenburg. Deze dam ligt in de buurt van het startpunt van de eerste etappe bij Schwarza. Vernoemd is dit bouwwerk naar een zeldzame edelsteen. Hoewel de zeldzame Chrysoprazen hier nooit werden gevonden, vind men hier nog steeds kleine goudkorrels in het riviergrind. Ook leuk: langs het water vind je zogenaamde Strudeltöpfe, natuurlijke waterpoelen die bij hoog water veranderen in natuurlijke whirlpools. Bij warm weer is dit dé plek bij uitstek voor een verfrissende pauze.
Highlight 2: Schloss Schwarzburg
Hoog boven het Schwarzatal vind je het imposante Schloss Schwarzburg. Dit slot behoort tot de belangrijkste historische monumenten van Thüringen. Hier tekenende in 1919 Friedrich Ebert de Weimarer Verfassung, de eerste democratische grondwet van Duitsland.
Sinds 2009 wordt dit kasteel grootschalig gerenoveerd. Vanaf 2018 is het Zeughaus (wapenruimte) weer open voor bezoekers en kan het hoofdgebouw (kasteel) bezocht worden tijdens een gegidste tour. Zo kunnen bezoekers de imposante wapencollectie bewonderen, die uit meer dan 5.000 objecten bestaat. Ook kan er in de Kaisersaal een kijkje genomen worden, waar levensgrote schilderijen van voormalige keizers en koningen hangen. De ligging van dit slot maakt van Schloss Schwarzburg één van de meest fotogenieke plekken van de Schwarzatal Panoramaweg.
Highlight 3: De Thüringer Bergbahn
Tussen Obstfelderschmiede en Lichtenhain vind je één van de leukste bezienswaardigheden van Thüringen. We hebben het hier over de Thüringer Bergbahn. Deze kabelspoorweg is uniek in de wereld. Met een hellingsgraad van 25% behoort dit treintraject tot de steilste ter wereld op het gebied van normaalsporige treinen. Dit treintraject bestaat al sinds 1923 en is sindsdien een heuse trekpleister geworden.
Een ritje met de Thüringer Bergbahn duurt slechts 17 minuten. Wie de Schwarzatal Panoramaweg loopt, zal dus zeker eventjes moeten instappen. Ook het Masschinarium in Lichtenhain is een bezoekje waard. Hier kun je meer leren over de techniek die achter deze spoorlijn schuilt.
Highlight 4: De Fröbeltoren: prachtig uitzicht over de Höhendörfer
De tweede etappe van de Schwarzatal Panoramaweg eindigt in Cursdorf. We bergrijpen dat na een lange etappe de benen wel even wat rust willen hebben. In dit geval moedigen we je echter aan de laatste krachten nog even bijeen te schrapen. In Cursdorf begint namelijk een korte wandeling naar de 30 meter hoge Fröbeltoren. Deze toren biedt een 360-graden uitzicht over het Thüringer Woud, wat echt de moeite waard is.
Highlight 5: De Schwarzaquelle
Wie op zoek is naar rust tijdens de Schwarzatal Panoramaweg hoeft niet ver te zoeken. De Schwarzaquelle, de bron van de rivier de Schwarza, ligt namelijk op de route. Je vindt deze bron onder Rennsteig, diep verscholen in de bossen van het Thüringer Woud. Deze bron markeert het begin van de reis van de Schwarza, die 53 kilometer verder in de Saale uitmondt.
Bronnen hebben altijd iets bijzonders, zo ook de Schwarzaquelle. Helder water borrelt hier namelijk uit de bodem. Voor veel wandelaars is dit een symbolische plek, die de basis vormt van een prachtige wandelroute door Thüringen.
Highlight 6: De Leibis/Lichte-stuwdam en het Skulpturenpfad
Bij Scheibe-Alsbach krijg je twee voor de prijs van één. Hier vindt je namelijk niet alleen de Leibis/Lichte stuwdam, je kunt hier ook een stuk over het Skulpturenpfad lopen. De Leibis/Lichte stuwdam is niet alleen imposant, het houdt ook het water bij elkaar voor een van de grootste drinkwaterreservoirs van Thüringen.
Wie wederom op zoek is naar kunst en cultuur loopt nog een rondje over het Sculpturenpad, een korte wandelroute waar lokale kunstenaars prachtige installaties hebben geplaatst. Deze verwijzen naar onderwerpen als water, energie en vergankelijkheid. Thema’s die perfect passen bij de omgeving.
Wie overigens op zoek is naar nog meer cultuur kan tot slot nog een bezoekje brengen aan het Haus der Natur in Goldisthal. Dit museum werd in 2023 verkozen tot een van de populairste excursiebestemmingen van Thüringen en biedt interactieve tentoonstellingen over de flora, fauna en energievoorziening van de regio.
Highlight 7: station Rottenbach
De Schwarzatalbahn is één van de highlights van de regio. Acht charmante stations tussen Rottenbach en Katzhütte verbinden enkele van de belangrijkste plekken van het Schwarzatal met elkaar. Ieder station heeft zijn eigen unieke karakter, maar een must-see is toch wel station Rottenbach. In 2020 werd dit station zelfs uitgeroepen tot treinstation van het jaar in Duitsland, wat veel zegt over de schoonheid van deze plek.
Het historische gebouw is daarnaast liefdevol gerestaureerd en huisvest vandaag een moderne Bahn-Hofladen. Op deze plek vind je niet alleen een café, maar kun je ook streekproducten en vers gebak kopen.
Veelgestelde vragen over de Panoramaweg Schwarzatal
De Schwarzatal Panoramaweg bestaat uit acht etappes. De meeste mensen doen dus acht dagen over de volledige tocht, maar er zijn ook mensen die de tocht in zes dagen afleggen.
Deze hike is middelzwaar tot zwaar, vooral dankzij het grote aantal hoogtemeters en de soms grote afstanden per dag. Ervaren wandelaars met een goede conditie zullen zich echter op de route thuis voelen.
Tussen mei en oktober is deze route op zijn mooist. Vanaf het voorjaar, als de hellingen in bloei zijn, tot de goudgele herfst kun je hier heerlijk wandelen.
Ja, dankzij de Schwarzatalbahn die door het dal loopt kun je gemakkelijk trajecten overslaan of na een dagetappe weer terug met de trein.
De etappes van de Schwarzatal Panoramaweg zijn zo opgedeeld dat ze eindigen in dorpjes. Hier vind je voldoende keuze uit hotels, B&B’s en zogenaamde Gasthöfe.
Ja, de route is gemarkeerd met de rode driehoek.
