Je hoort het steeds vaker voorbijkomen: klimaatverandering. De aarde warmt namelijk op en hierdoor verandert ons klimaat. Dit heeft ernstige gevolgen. Het is nu wereldwijd gemiddeld ruim 1 graad warmer dan in de periode 1850 – 1900. De gevolgen voor de natuur en de nadelen van klimaatverandering zijn al zichtbaar, kijk bijvoorbeeld maar naar de gletsjers. Bij verdere opwarming zullen de gevolgen ernstiger worden. In dit artikel vertellen wij over de meest belangrijke oorzaken van klimaatverandering.
De gemiddelde temperatuur stijgt
Het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) is een intergouvernementele organisatie van de Verenigde Naties. Het IPCC zorgt ervoor dat beleidsmakers steeds over de meest relevante en actuele informatie uit het wetenschappelijke onderzoek rondom klimaatverandering kunnen beschikken. Op maandag 9 augustus 2021 werd voor het eerst een rapport gepubliceerd sinds 2013. Hieruit bleek dat het omslagpunt tien jaar eerder zou komen dan slechts drie jaar geleden werd voorspeld.
De gemiddelde temperatuur op aarde zal rond 2030 1,5°C boven het pre-industriële niveau bereiken. Bovendien zal de drempel rond 2050 worden overschreden, hoe agressief de mensheid de koolstofvervuiling ook naar beneden haalt.
De opwarming van de aarde wordt veroorzaakt door gassen zoals koolstofdioxide die zonnestraling in de atmosfeer van de aarde opsluiten, waardoor het klimaat warmer wordt. Dit staat algemeen bekend als het broeikaseffect.
Het IPCC-rapport vertelde dat de niveaus van koolstofdioxide in de atmosfeer hoger zijn dan in twee miljoen jaar. Verder is ook de methaan- en lachgasconcentratie hoger dan waar dan ook in ten minste 800.000 jaar.
Oorzaken klimaatverandering
Klimaatverandering heeft een aantal oorzaken. De vijf belangrijkste zijn: fossiele brandstoffen, ontbossing, toenemende veehouderij, stikstof bevattende meststoffen en gefluoreerde gassen. Hieronder vertellen we je er meer over.
Fossiele brandstoffen
Gassen zoals koolstofdioxide en methaan houden warmte vast in de atmosfeer van de aarde. Deze gassen ontstaan wanneer mensen fossiele brandstoffen, zoals steenkool, olie, hout en aardgas, verbranden.
Activisten op het gebied van klimaatverandering vinden dat mensen moeten stoppen met het verbranden van deze energiebronnen, en dat landen en bedrijven doelstellingen voor nul emissie moeten toezeggen. Met nul emissie wordt bedoeld dat er geen stoffen meer uitgestoten worden die schadelijk zijn voor het milieu.
Ontbossing
Sinds ongeveer 1960 hebben bossen, bodem en oceanen altijd ongeveer 56 procent van alle koolstofdioxide die de mensheid in de atmosfeer heeft gebracht, geabsorbeerd. Dit, ondanks de toename van 50 procent in emissies.
Maar bomen worden in een alarmerend tempo gekapt, vooral in het Amazone-regenwoud. Het werd traditioneel gezien als de longen van de planeet, die koolstofdioxide absorbeert en zuurstof afgeeft. Maar cijfers die in juni werden vrijgegeven, toonden aan dat de ontbossing vorig jaar recordniveaus bereikte.
Volgens satellietgegevens van de Braziliaanse ruimtevaartorganisatie INPE is tussen augustus 2020 en juli 2021 in totaal 8.712 vierkante kilometer bosareaal vernietigd. Het gevolg is dat er niet genoeg koolstofdioxide wordt opgezogen uit de atmosfeer van de aarde, wat leidt tot verdere klimaatverandering.
Toenemende veehouderij
Een groeiende vraag naar vlees heeft geleid tot intensieve veehouderij. Koeien en schapen produceren grote hoeveelheden methaan wanneer ze hun voedsel verteren, en dit gas draagt bij aan het broeikaseffect op de aarde. Bovendien hebben dieren velden nodig om te grazen, wat leidt tot ontbossing. Klimaatactivisten suggereren dat mensen ervoor moeten kiezen om minder vlees te eten.
Meststoffen die stikstof bevatten
Intensieve landbouw put de van nature aanwezige voedingsstoffen in de bodem snel uit, daarom gebruiken boeren meststoffen om hun landbouwopbrengst te verhogen. Maar stikstofhoudende meststoffen produceren stikstofoxide-emissies, wat het opwarmende effect op de atmosfeer van de aarde vergroot en op die manier bijdraagt aan de klimaatverandering.
Gewasrotatie kan de hoeveelheid voedingsstoffen in de bodem op natuurlijke wijze verhogen. Ook andere meststoffen, zoals groenbemester en compost en zeewierextracten dragen bij aan het verhogen van de hoeveelheid voedingsstoffen in de bodem.
Gefluoreerde gassen
Deze bijzonder schadelijke gassen worden uitgestoten door apparatuur en producten zoals commerciële en industriële koelkasten, airconditioningsystemen en warmtepompen. Ze worden ook gebruikt als blaasmiddel voor schuim, brandblussers, oplosmiddelen en drijfgassen in spuitbussen. Zulke emissies hebben een zeer sterk opwarmend effect. Deze hebben namelijk een opwarmend effect dat tot 23.000 keer groter is dan dat van koolstofdioxide.
Er zijn andere opties dan gefluoreerde gassen. Zo worden koolwaterstoffen en ammoniak, die in de koeling worden gebruikt, als veilig en energiezuinig beschouwd.
